معرفي نرم‌افزار (پورتال وب سيمرغ)
 
سيمرغ چيست؟

 

سيمرغ يک نرم افزار مديريت پايگاههاي اطلاعاتي (DBMS) است. در اين نرم افزار مي توان هرگونه اطلاعات اعم از متنی و غیر متنی را ذخيره، بازيابي و پردازش کرد. يکي از جاهايي که بيشترين منابع اطلاعاتي را در خود جاي داده اند کتابخانه ها و مراکز اطلاع رساني هستند. اين مراکز براي مديريت منابع و مدارک خود  نياز به نرم افزاري دارند که مشخصات کتابها، نشريات، اسناد و انواع دیگر مدارک خود را در آن وارد کرده و  سپس از اين نرم افزار  هم در کارهاي جاري (خدمات فني) کتابخانه استفاده کنند و هم به اطلاع رساني و ارائه اطلاعات مورد نياز محققين و کاربران بپردازند. نرم افزار سيمرغ براي برآوردن این نیازها و استفاده در اين مراکز توليد شده است. با اين حال اگرچه بيشترين کاربرد اين نرم افزار در کتابخانه ها و مراکز اسناد بوده و براي همين کاربرد نيز بهينه شده است، اما اشتباه است که آن را منحصر و مختص به کتابخانه ها بدانيم زيرا  تعريف پذير (Definable) بودن سيمرغ، امکان طراحی و مدیریت انواع ديگري از بانکهاي اطلاعاتي را نیز ایجاد کرده است.

سيمرغ با معماري چندلايه (ntier-Programming) و با پشتيباني پروتکل http توانايي اجرا در محيطهاي اينترنتي/اينترانتي را داراست. لذا مراکز ميزبان سيمرغ، قادر خواهند بود با استفاده از این امکان،  کارهاي جاري کتابخانه را از راه دور انجام داده و علاوه بر آن، با قرار دادن لینکهای جستجوی سیمرغ در پرتالها یا سایتهای وب سازمان خود، منابع اطلاعاتي خود را در اختیار کاربران شبکه جهاني اينترنت قرار دهند. علاوه بر اين طراحي مدرن سيمرغ با بهره گيري از تکنولوژي XML اين امکان را به کاربر مي دهد که برخلاف نرم افزارهاي نسل قديم که در هر لحظه، تنها امکان جستجو از يک مرکز را در اختيار کاربر قرار مي داد،  همزمان در چند مرکز يا تمامي مراکز داراي سيمرغ به جستجوي منابع اطلاعاتي بپردازد و از موجودی این منابع در مراکز مختلف آگاه گردد. به عبارت ديگر با استفاده از سيمرغ روياي بهم پيوستن کتابخانه ها بتدريج به حقيقت مي پيوندد و مفهومي بنام شبکه کتابخانه ها به واقعيت نزديک مي شود.

رابط کاربر (User Inetrface) سيمرغ در محيط ويندوز، بدون وابستگي به نسخه خاصي از اين سيستم عامل و بدون نياز به نصب فونت خاصي، به دو زبان فارسي و انگليسي قابل اجراست که در هر مرحله از عمليات، کاربر مي تواند به صورت بلادرنگ (Real time) زبان محيط کار در نرم افزار را به دلخواه خود تغيير دهد. سيمرغ با پشتيباني مدل دوبلين (Dublin Core) براي جستجو و نمايش ساده اطلاعات و نيز پشتيباني پروتکل Z3950 براي جستجو و بازيابي اطلاعات گامهاي اساسي را براي ارتباط و مبادله اطلاعات با مراکز معتبر اطلاع رساني جهاني (مانند کتابخانه کنگره آمريکا، کتابخانه ملي پزشکي آمريکا و ...) برداشته و کاربران سيمرغ مي توانند در محيط خود و به شکل مستقيم در اين مراکز جهاني به جستجو و بازيابي اطلاعات بپردازند.

شايان ذکر است که نسخه جديد اين نرم افزار، با امکان ارتباط با سیستم نگهداری منابع دیجیتال (Repository) نوسا بخشی از سیستم جامع کتابخانه دیجیتال نوسا (Digital Library) می باشد. از این طریق سیستم سیمرغ قابليت مديريت اطلاعات چندرسانه اي (متن کامل، صدا، تصوير، فيلم ) را ايجاد کرده و دامنه اطلاعات را به گستره ای فراتر از اطلاعات کتابشناختي گسترش داده است. لذا در حال حاضر کتابخانه ها مي توانند با استفاده از بانکهاي طراحي شده در سيمرغ، امکان جستجو و دسترسی به  متن کامل (Full Text) کتابها، مقالات، اسناد و پایان نامه ها، و منابع غیرمتنی دیگر از قبیل فایلهای صوتی، فیلم ، عکس و ...  را برای پژوهشگران و جستجو کنندگان ایجاد کنند.

پورتال وب سيمرغ

نرم افزاري که هم اکنون پيش رو داريد بخشي از سيمرغ است که پورتال وب يا web access نام دارد. در معماري چندلايه سيمرغ، کاربران از دو طريق مي توانند به سرور هاي سيمرغ متصل شوند:

  1.  از طريق کلاينت تحت ويندوز سيمرغ (Simorgh Client) : در اين روش هر کاربر براي اتصال به سرورهاي سيمرغ بايد ابتدا نرم افزاري به نام کلاينت تحت ويندوز (Simorgh Client for windows) را در کامپيوتر خود نصب کند و سپس از طريق آن به سرورهاي سيمرغ متصل گردد. کلاينت سيمرغ تمام امکانات و قابليتهاي سيمرغ از قبيل جستجو، ورود و اصلاح اطلاعات، مرتب سازي، گزاشگيري و انتقال و تبديل اطلاعات را دارا مي باشد.

  2. از طريق پورتال وب (Web Access): پورتال وب بخشي است که تنها امکان جستجوي همزمان در مراکز اطلاع رساني را به کاربران مي دهد. در اين روش نيازي به نصب کلاينت وجود ندارد و کاربران مي توانند با وارد کردن آدرس پورتال وب مربوط به يکي از مراکز سيمرغ ، به سرور هاي موجود و فعال در شبکه سيمرغ متصل شده و به جستجو در کتابخانه ها بپردازند.